DŽOJSOVSKA PRAZNA FORMA RAZLIKE

Apstrakt

Rad se fokusira na Džojsov opus, uzimajući u obzir činjenicu da je kritika nastojala da dovede u vezu strukturu i igru sa značenjem u Džojsovom pisanju. Predlaže se da Džojsovi rani prozni radovi imaju dodirnih tačaka sa kognitivnim zakonima koji su kasnije definisani od strane Leonarda Talmija kao sistemi mišljenja. Talmi je registrovao četiri takva sistema i svi oni predstavljaju adekvatne načine da se pristupi izučavanju Džojsovih dela. Sistem mišljenja koji je definisan kao proces strukturalne šematizacije tiče se dovođenja u vezu, kategorisanja i konsteliranja. Ostali sistemi su iznalaženje perspektive (akcenat u rečenici), distribucija pažnje (postavljanje figure u odnosu na pozadinu, to jest kontekstualizovanje) i dinamika sila između elemenata na sceni, uz pomoć koje je, kroz Dablince, Portret umetnika u mladosti i Uliks, značenje jedne reči opisano na mnogo načina. Ovaj rad ukazuje na strukturu reči i sintakse kao na sredstva uz pomoć kojih se kondenzuju različita značenja u Fineganovom bdenju i time vrši uticaj na položaj putanje i znaka koji čine misli distinktivnim. Kao najprikladnija analogija neologizmima u Bdenju pojavljuju se uokvireni i polutransparentni kadrovi iz filma Prosperove knjige savremenog britanskog reditelja Pitera Grineveja, iako ima dodirnih tačaka između Džojsove poetike i one reditelja Žana-Lika Godara. Uzimajući u obzir prostorni raspored reči na stranicama romana, rad predlaže nov hermeneutički aspekt određenih delova teksta koji se mogu videti kao reference prema Zvonaru Bogorodične crkve Viktora Igoa.