Podizanje i podizanje sa kopijom u engleskom i srpskom

Apstrakt

Ovaj rad se bavi fenomenom glagola podizanja, kao i fenomenom glagola podizanja koji ostavljaju kopiju imeničke fraze u engleskom i srpskom jeziku, pre svega sa stanovišta generativnog pristupa. Ispituju se konstrukcije sa srpskim ekvivalentima engleskih glagola seem ‘činiti se’, appear ‘izgledati/delovati’ i turn out ‘ispostaviti se’. Razmatraju se određeni slučajevi u kojima je podizanje imeničke fraze u srpskom jeziku neophodno (male klauze) i dozvoljeno (tematizacija i fokus, mada se dolazi do zaključka da pravi ekvivalenti engleskim glagolima podizanja u srpskom jeziku ne postoje. Ipak, opisuje se posebna konstrukcija podizanja u kojoj ne dolazi do slaganja subjekta sa glagolom. Glagol u ovoj konstrukciji uvek ima nastavak za treće lice jednine srednjeg roda. Što se tiče glagola podizanja koji ostavljaju kopiju imeničke fraze, kod njih je situacija manje jasna. U engleskom jeziku i dalje postoji debata oko postojanja tematskih i netematskih subjekata kod ove vrste glagola. Takođe, postavlja se pitanje da li zamenica koja predstavlja kopiju imeničke fraze mora biti kopija subjekta. U radu se pomenuta pitanja ispituju na primerima ekvivalentnih konstrukcija ovih glagola u srpskom jeziku. Primeri iz srpskog pokazuju da se kopija imeničke fraze uopšte ne javlja. Zaključak je da su ovi glagoli uglavnom tematski u srpskom jeziku.