POEZIJA SILVIJE PLAT U OKVIRIMA DRUGOG TALASA FEMINIZMA

Apstrakt

U relativno kratkoj ali plodnoj karijeri Silvija Plat stvorila je, a po njoj osta- la i zapamćena, kompleksnu, gotovo mističnu poeziju koja je dobila notu univerzalnosti među čitaocima savremenog doba. Njene pjesme, koje su pisane strastvenim, bogatim i pomalo haotič- nim stilom, govore o smrti, usamljenosti, strasti, majčinstvu, samoobnavljanju, sebičnosti i bolu. Platova se bavila pisanjem u jednoj kulturi koja je pružala manje mogućnosti za žene pisce nego za muškarce. Žene su morale dosegnuti bar izvjestan stepen jednakosti s muškarcima da bi uopće mogle isticati sopstvenu različitost u odnosu na njih, kao nešto pozitivno.

Silvija Plat je, prema mišljenju kritike, došla u fokus drugog talasa feminizma, koji je insistirao na preobražaju patrijarhalne i andocentrične socijalne hijerarhije u zajednicu ravno- pravnih individua.

Ova pesnikinja je svojim poetskim stvaralaštvom predstavljala avangardu i paradigmu američkim ženama jer je nastojala da sebe kao takozvani „drugi pol“ upiše u stranice književne istorije, koja je oduvijek bila privilegija muškaraca. Kada se govori o njenom stvaralaštvu, govo- ri se zapravo o neprikosnovenosti „ženske kreativnosti“ izražene „ženskim pismom“, želji za samoobnavljanjem, odbijanjem žene da predstavlja žrtvu, objekat i neizbježni „dodatak“ patrijar- halnoj shemi. Upravo zato kad u svojoj poeziji Silvija Plat govori o položaju žene u muškom svijetu, o identitetu žene, o različitosti svog pola, o pravu na svoj jezik, o andocentričnoj osnovi književnosti, ona želi i traži promjenu.